Symptoomverlichting bij misselijkheid, braken en ascites in de palliatieve fase

Deze cursus is onderdeel van het abonnement voor specialisten ouderengeneeskunde.

Ruim 55 cursussen
Onbeperkt toegang
Op ieder device

Misselijkheid en braken zijn symptomen die zich regelmatig voordoen bij oncologische patiënten in de (pre)terminale fase. De lijdensdruk bij misselijkheid en braken is vaak groot en kan enorme impact hebben op de kwaliteit van leven. Misselijkheid en braken zijn symptomen die vaak lastig te verhelpen zijn. Meer kennis over wat mogelijke behandelingen zijn en welke stappen genomen kunnen worden om deze klachten te verlichten zijn dan ook vaak welkom om uw patiënt zoveel mogelijk comfort te kunnen bieden in de laatste levensfase.

De informatie die in deze cursus aan bod komt, is gebaseerd op oncologische problematiek maar is evenzeer gericht op niet-oncologische patiënten die kampen met misselijkheid en/of braken, zoals o.a. patiënten met terminaal hartfalen.

In deze cursus besteden we ook aandacht aan ascites als relevante complicatie die in de laatste ziektefase kan optreden. Ascites is een pathologische vochtophoping in de peritoneaalholte die voornamelijk optreedt als gevolg van een oncologische aandoening, vooral wanneer er metastasen zijn ontstaan in het peritoneum en/of de lever. De huisarts dient bekend te zijn met de ontstaanswijze en de problematiek van deze complicatie, alsmede van de wijze waarop bijbehorende klachten verlicht kunnen worden.

Preview

Leerdoelen

Na het volgen van deze cursus:

kunt u de pathofysiologie en etiologie van de symptomen misselijkheid en braken beschrijven en kunt u deze symptomen diagnosticeren
kunt de pathofysiologie en etiologie van ascites beschrijven en kunt u ascites diagnosticeren
kunt u inschatten in hoeverre en op welke wijze deze problematiek belastend kan zijn voor een patiënt in de laatste levensfase
kunt u een symptoomverlichtend beleid voeren ten aanzien van de klachten die hiermee gepaard gaan
kunt u de patiënt, diens naasten en de leden van het zorg- en behandelteam informeren over de achtergronden van de symptomen en van het ingestelde beleid

Docent

drs. Annemarie den Dulk
Drs. A. den Dulk is specialist ouderengeneeskunde (SO) en kaderarts palliatieve zorg. Ze werkt als SO en hospice-arts in hospice Marianahof/Avoord in Etten-Leur. Annemarie is al jaren lid van het Palliatief Netwerk Stadsgewest Breda en verzorgt geregeld onderwijs op themabijeenkomsten van het netwerk. Daarnaast is ze sinds eind 2016 voorzitter van Stichting PalliaLiefje en sinds oktober 2017 als consulent en voorzitter verbonden aan het Transmuraal PAT (Palliatief Advies Team) Stadsgewest Breda en redactielid van het tijdschrift 'Pallium'. Ze neemt deel aan verschillende PaTz-groepen in haar regio. Ook binnen haar eigen organisatie geeft ze bijna wekelijks onderwijs over palliatieve zorg aan de verpleging. Ze merkt daarbij dat palliatieve zorg vaak weinig aandacht heeft gekregen in de basisopleiding. Ook voor artsen met weinig ervaring in de palliatieve zorg is kennisdeling en aandacht voor consultatie volgens haar erg belangrijk. Ze is ervan overtuigd dat de kwaliteit van zorg in de laatste levensfase hierdoor zal verbeteren.
drs. Piet van Leeuwen
Drs. P.W. van Leeuwen is sinds 1980, aansluitend aan zijn huisartsenopleiding, actief geweest als verpleeghuisarts/specialist ouderengeneeskunde in de regio’s Utrecht en Amersfoort. Hij vervulde daarbij ook managementfuncties. Hij was verbonden aan de indicatiecommissie van de stad Utrecht en aan het project wachtlijstservice rond dementerende thuiswonende ouderen. In 2000 maakte hij de overstap naar de palliatieve zorg als consulent van het PalliatieTeam Midden-Nederland en als hospice-arts van de Johannes Hospitia in Vleuten en Wilnis. Daarnaast was hij groepsbegeleider bij de opleiding van verpleeghuisartsen (GERION) en gastdocent rond thema’s uit de palliatieve zorg. Sinds 2007 is hij de vaste palliatief consulent van het Sint Antonius Ziekenhuis te Nieuwegein en Utrecht. Hij heeft diverse artikelen over palliatieve zorg en ALS geschreven, was redacteur van Pallium en is aan diverse beroepsopleidingen verbonden als docent palliatieve zorg met als specifiek aandachtsgebied ALS. Sinds 2004 is hij auteur van cursussen van CME-Online op het gebied van palliatieve zorg.